Soru şuydu: Size çocukluğunuzu anımsatan dondurmacı hangisi?
Çok popüler olan, zincirler haline gelenlerden çok, sütü, meyvesi, önünde oluşan sıraları, külahlarıyla akıllarımıza kazınan dondurmacıları sordum sosyal medyada… Tabii ki yanıtlar bununla sınırlı kalmadı. Ama yine uğraştım, bir araya getirdim. Geçen yaz Kiamoreblog’da yayımlandı. Afgan Karahan da benim için alfabetik sıraya koydu.

İşte “her yerden”, onlarca kişiden imece listem, listemiz…

Gazetelerin “İstanbul’un en iyi dondurmacıları” listelerinde hiç göremezsiniz onları… Çünkü her ne kadar bugün, televizyondaki dev site reklamları her yeri “şehir merkezi” ilan etse de Büyükçekmece, İstanbul için hiçbir zaman şehrin göbeği olmadı.
Hele ki, 20-30-40 yıl öncesinde Büyükçekmece, yazlık gibi yazlıkların olduğu, deniz kenarındaki tatlı bir yerleşim yeri idi. İstanbul’un iş merkezlerine yakınlığı nedeniyle de tercih edilirdi.
İşte o yıllardan, 1976’dan beri, iyidir Büyükçekmece – İsmail Şafak Dondurmacısı.
Biz küçükken, vişnelisinin içinden çekirdek çıkabilir, çikolatalıdan çıkan koca parça çikolatalar hazine bulmuş hissi yaratırdı. Kâğıt helva arası dondurma, babamla değişmez tavla iddiamızdı. Yaz geceleri önündeki sıra bize Çin Seddi gibi gelirdi…
Şimdilerde de cevizlisine hastayım. Her şey bir yana değişmemesine hayranım.

ÖZELLİKLE POPÜLER OLMAYANLARI SORDUM

Merak ettim; sosyal medya aracılığıyla sordum: “Sizin böyle yerleriniz var mı? Sevdiğiniz, gerçekten çok iyi dediğiniz dondurmacılar nereleri? Ama zincirleri, büyük markaları değil özellikle yerelleri merak ediyorum.”

Bunun üzerine bir “yorum yağmuru” oldu.
Tabii Dondurmacı Yaşar Usta gibi çok yorum alanlar da vardı. Ama benim zincir ya da popüler olanlar değil, özellikle merak ettiğim, “kıyıda köşede, eski yıllarda kalmış, hâlâ doğal, hâlâ güzel ve yerel olanlardı…”
Bana yazılanları bir araya getirdim, maalesef “Şunun sağından dönün, şuradan girin göreceksiniz” denilen dondurmacıları yazamadım.
Sonuçta benim seyahatlerimde mutlaka gitmek isteyeceğim yerler de listelendi.
Sizlerle paylaşmak istedim.

Not: Şubelileri, çok popülerleri özellikle istemedim, yazlık dondurmacıları tercihim ama çok yazılan pek çok dondurmacı oldu ihmal etmedim.
Bir kısmı benim de denediğim, bir kısmının adını bile ilk duyduğum dondurmacılar var listede, yakınında olan denesin, hepsini yazdım.
Sizin de yorumlarınız olursa, alttaki yorum kısmına yazın lütfen, çok kişi tavsiye eder ise, ya da daha güzeli deneyebilirsem eklerim.

İSTANBUL

• Acıbadem – Serez Dondurmacısı
• Bebek – Güneş Dondurma
• Bebek – Mini Dondurma (Güllü lokum ve balbademi tavsiye edilmiş)
• Burgazada ve şimdi Kınalıada’da – Sinem Dondurmacısı (damla sakızlısı efsane, insan dondurmayı çiğnemek istiyor)
• Büyükada – Yunus Dondurma (Çok önerilenlerden… “El arabasında, sorbe kıvamındadır dondurmaları ve vişnesi benim yediğim en iyilerden. Bir arabası Anadolu Klübü’nün önünde durur öğleden sonraları” yorumu da var).
• Büyükçekmece – İsmail Şafak Dondurmacısı
• Çengelköy – Bu Bu Dondurma
• Çengelköy – Seval Pastanesi
• Etiler/Alkent, Göktürk, Erenköy bir yana pek çok yerde dondurmaları, şubeleri var – Dondurmaccı
• Göktürk – Yasemin & Tuncel
• Heybeliada – Gül Dondurma (Arnavut usulü, sorbe kıvamında meyveli ve arabada satıyor)
• Kadıköy, Cihangir, Koşuyolu, Bakırköy ve Bostancı gibi çok şubesi var ama özellikle Bağdat Caddesi özellikle Bostancı ve 4. Levent şubeleri yazıldı – Dondurmacı Yaşar Usta
• Kalamış – Gül Dondurma
• Kamiloba – Tad Dondurma
• Kınalıada – Ömer Usta
• Kınalıada – Yeşil Roma
• Kınalıada – Yücel (Arabada satıyormuş; vişne, kavun güzelmiş)
• Kozyatağı – Dondurmacı Zeynel Usta
• Kozyatağı- Pınar Dondurma
• Kurtuluş – Damla Dondurmacısı
• Maltepe – Serez Dondurmacısı
• Moda – Ali Usta
• Sarıyer, Büyükdere – Meşhur Büyükdere Dondurmacısı – Sabri Usta
• Silivri – Dondurmacı Efe UstaYeşilköy – Roma Dondurmacısı (1970 imiş buranın kuruluşu da, küçükken buradan ne dondurma yemişimdir, umarım hâlâ aynıdır)
  

  ANTALYA’NIN YANIK DONDURMASI…

• Alanya – Bamyacı Dondurma
• Ankara – Hayal Pastanesi
• Ankara – Roko Dondurma
• Ankara, Bahçeli – Sim
• Ankara, Dikmen – Meto
• Antalya – Akdeniz Pastanesi
• Antalya – Nur Pastanesi (Antalya’nın ünlü yanıksı dondurmasını sevenler için)
• Antalya – Zamora 
• (Antalya’nın ünlü yanıksı dondurmasını sevenler için)
• Antalya, Alanya – Çamlıca Dondurma
• Antalya, Alanya – Sütçü İmam
• Antalya, Kaş, Kekova – ANKH Dondurmacısı (Burayı da merak ettim:)
• Balıkesir, Ayvalık, Cunda – Dondurmacı Cemal (Karadut ve sakızlısı tavsiye edilmiş)
• Balıkesir, Ayvalık, Çamlık – Çamlık Dondurma (Keçi sütü imiş)
• Balıkesir, Erdek – Halim Usta
• Bursa – Pasto
• Bursa – Uzay Pastanesi
• Bursa, Kurşunlu – Hakiki Roma Dondurmacısı
  Çanakkale – Doğan Pastanesi
  Çanakkale – Veziroğlu Pastanesi
  Çanakkale, Gelibolu – Seyyar dondurmacı Ankaralı Dondurmacı Ülkü.
  Çanakkale, Yenice – Taşlar Pastanesi
  Denizli – Özkaymak
  Elazığ – Uğrak Pastanesi (Özellikle vişneli dondurma demişler)
  Eskişehir – Dr. Beyaz Pastanesi
  Eskişehir – Karakedi Bozacısı
  Gaziantep – Doğan Dondurma-Kaymak
  Gaziantep – Özgüler Helva Dondurma: Mehmet Usta (“Dededen, atadan kalma yaşatılan bi müessese. Söz konusu Gaziantep olunca fıstık parçacıklı dondurma öne çıksa da, tahinli, limonlu, gerçek meyveli çeşitleri de favorilerim arasında.” yazılmış)

• ŞU VEİS DONDURMA’YI ÇOK MERAK ETTİM

• Gelibolu – Roma Dondurmacısı
• İzmir, Bostanlı – Bravo Patisserie
• İzmir, Bostanlı – Sultan Dondurma
• İzmir, Çandarlı, Ilıca ve Alaçatı – Veli Usta
• İzmir, Çeşme – Rumeli Pastanesi
• İzmir, Çeşme – Rumeli Pastanesi
• İzmir, Eski Foça – Latif Usta (Kavunlusu önerilmiş, ki burayı ben de pek severim).
• İzmir, Eski Foça – Nazmi Usta Girit Dondurmaları (Kuyrukların efendisi)
• İzmir, Urla – İrmik Hanım (Ben de ne severim)
• İzmir, Tire, Ayhan Usta’nın yeri (Florya Pastahanesi)

Florya Pastahanesi ismi lokasyonla bulmayan çalışacaklar için; tabelalarda Ayhan Usta’nın yeri, sakızlı dondurma vs. yazıyor. Vitrinde unlu minik kurabiyeler vs. İçerisi derme çatma. Dondurma ortada bir buzlukta. Ayhan Usta’nın keçi sütüyle, doğal malzemeleriyle yaptığı dondurması tadılmalı. Biz acıbademli ve kestaneli dondurmalarından yedik. 61 yıldır dondurma yapan Ayhan Usta bize tek tek malzemelerini gösterdi, sahlebin bu halini ilk kez görmüş oldum. Bir de hatıra fotoğrafı çektirdik. “Şeyde yayınla” dedi:)

• Kırklareli, İğneada – Recep Usta (Narlı dondurma önerilmiş)
• Kırklareli, Lüleburgaz – Balaban Dondurma
• Manisa, Akhisar – Piramit Dondurma
• Marmaris, Bozburun – Limon Ağacı
• Mersin ve Adana – Balkaymak Dondurma
• Muğla, Bodrum – Bitez dondurmacısı
• Muğla, Fethiye – Camialtı Dondurmacısı (Aşırı suratsız dondurmacı bendeki hissiyatı düşürmüştü ama o bölgede bize de hep önerilmişti)
• Ordu – Denizciler Dondurma
• Rize, Çayeli – Bereket Pastanesi / Yaşar’ın Dondurması
• Tekirdağ, Şarköy – Veis Dondurma (Burayı kontrol ederken okudum da bayağı merak ettim, 1930’dan beri!!)
• Yalova, Çınarcık – Sabri Balkan ve Özkaymak

Mayıs 2018 (ama sürekli, öğrendikçe güncelleniyor)