Kahramanmaraş merkezli depremde hayatını kaybedenlerin sayısı 45 bini geçti. İnsanlar, yakınlarına veda etmek, onlar hakkında birkaç şey söylemek, belki acılarını azaltmak için sosyal medyada paylaşımlar yapıyorlar. Orada kalmasın istiyorum, unutulmasın bu insanlar… Birer istatistik olmasınlar. Belki bir site yaparız diye düşündüm, fikri ortaya açıyorum….

Depremlerin ardından sürekli düşünüyorum; en iyi nasıl işe yararım?

Biliyorum, çoğumuz depremden bir gün öncesindeki ruh halini arıyor. Yorulacağız şimdiki ruh hallerimiz ve paniğimizden; gülmeye, rutine, gezmeye, çalışmaya ya da her neyse dönmek isteyecek, yaşadıklarımızı unutmaya meyledeceğiz. 

Normal. Ben de istiyorum bunu, -kahretsin- çok yorulduk. Unutmayı deli gibi istiyorum ve bir taraftan unutulmasın istiyorum. Peki ne yapabiliriz? Bir şey düşündüm. Madde madde yazacağım.

1- Belki bir hafıza kurulmasına vesile olabilir, insanları olması gerektiği gibi anabilir, kayıpları olanların yas sürecine faydalı olabiliriz… Her şey bir yana kayıplarımızı rakam olmaktan kurtarabiliriz.

2- Düşündüm ki… Bunun için -vikipedi gibi- bir websitesi kurabiliriz. Kayıpları olanlar bugün, yarın, birkaç yıl sonra sevdikleri hakkında birkaç satır da olsa yazsınlar, fotoğraflarını paylaşsınlar. Onlar da vardı, candı.

3- “Kim yazar ki?” diyen oldu… Görüyorum sosyal medyada insanlar öfkeyle, çok üzüntüyle, büyük acıyla yazıyorlar. Ölümsüz kılmak için, acıyı paylaşmak için, hak aramak için, bilmem ki binbir türlü şey için:( 50 bine yakın insan var. 5 bini desek ne demek! 500 desek ne demek! Yazılmalı; bunlar tek bir yerde toplanmalı. Dağınıklıkla “kaybolmamalı”.

4- Bu çok büyük bir sorumluluk ben asla tek başıma yapamam/yapmam da. Ama başlayıp da bırakılacak iş değil bu. Belki sorumluluk paylaşılır, sürekli güvenilir bir ekip diğerine devreder. Belki öncesinde “düşünce-fikir” grupları oluşturmak, baştan bu projede yer almak isteyecek geniş ve güvenilir bir ekip oluşturmak gerekir. 

5- Fikir şu; basit bir site olsun. İsteyen istediği zaman girip bir kaybını yazsın. Birkaç kişilik onay ekibi olsun. Onlar (nöbetleşe) okuyup onaylasın. Nöbetleşe diyorum, duygusal olarak kaybedilen insanlarla ilgili metinleri okuyup onaylayan insan olmak da zor.

6- “Vikipedi gibi” deme nedenim şu. Bazı anahtar kelimelerle, illere, mahallelere, doğum yıllarına göre bir paylaşım yaparsak insanlar daha sonra birbirleriyle de iletişim kurabilir, yaslarını paylaşabilirler belki. Hem de düzgün bir kayıt tutulur.

7- İsimler düşündüm ama birileri site isimlerini vs. alır diye yazmıyorum.

8- “Patreon gibi bir bağış sistemi kuralım, yazıları okuyup onaylayan insanlar gönüllü olmasın bu bir iş olsun ki sürsün” dedim ama ayrı ayrı birkaç arkadaşım “Aman para için yapıyor derler” dedi, hemen vazgeçtim. Ama yine de devamlılığı ve duygusal güçlükleri açısından gönüllü değil “iş gibi” yapılması gerektiğini düşünüyorum. Belki ihtiyacı olan genç öğrenci gruplarına devrederiz mesela… Yolu bulunur. Bir STK’ya devrederiz, bu işlerden anlayan birine sorarız. Bilemiyorum…

9- “Sahte anılar yazan, siteyi engellemek isteyen olur” da dendi (olmaz mı, olabilir). Bilemiyorum artık, belki 50 bin belki daha fazla insanı kaybettik. Birileri bunu yapacak diye kaybettiklerimizi anmamak da garip!

10- Daha çok ham; bugünler erken de belki bu iş için. Kimi insanlar akut problemlerden yas sürecine geç geçecekler, kimi hızlı unutmak isteyecek… Bilmiyorum. Herkese sormuş da oluyorum. Yakınlarını kaybeden pek çok kişi “Yapın” dedi.

11- Bugün yazdım; çünkü dün gece Okan Bayülgen‘in Uykusuzlar Kulübü‘nde biraz bahsettim ve bugün pek çok -şahane- insan bana parça parça “Ne yapabilirim”i yazıyor. Tek tek herkesi arayamam. Yanıt yazamam. Ama belki buradan yavaş yavaş birlikte düşünebiliriz. 

Ağır; hem böyle bir sorumluluğun altına girmek istemiyorum hem de o insanlar sayı olmasın istiyorum. 

Bilmiyorum… Dinleyicilerime, dostlarıma güvenebileceğimi biliyorum. Birlikte düşünelim. 

• Fotoğraf; Adem Altan – AFP