Bir başkadır “yabancı bir ülkede”, “yabancı” olmak. İlk kural “Bir süre, adından önce, doğduğun anda giydiğin sıfatlarla anılmaya alışman gerektiğidir.”
Çünkü sen orada “ön adın”dan önce “Türk”sündür, soyadından önce “Müslüman”.
“Gazeteci Nilay Örnek”sin, orada “Müslüman Türk kızı” oluverirsin. Birey olabilmek için önyargıların ötesine geçebilmelisin.
İstediğin kadar”Benim dinle, milletle, milliyetle, siyasetle ilgim yok” de; memleketinden uzakta, 10 dakika içinde ülkeni olimpiyatlarda temsil eden bir sporcunun ruh haline bürünebilirsin.
Biri sana “Siz soldan sağa mı, sağdan sola doğru mu yazıyorsunuz” dediğinde sinirlenirsin, “Diliniz Arapçaya benziyor” deyince bir garip hissedersin.

SEN NİYE ÖRTÜNMÜYORSUN?

Yaklaşık 5 yıl kadar önce ABD’de öğrenciydim; New Jersey’deki Rutgers Üniversitesinde; dünyanın dört bir yanından gelen onlarca insanla birlikte… Pek çok Güney Koreli vardı, Japonlar, Ruslar, İspanyollar, Kolombiya ve Peru’dan gelenler. Ne tesadüf sınıfımda hiç Türk yoktu.
Kültürel muhabbetlerde bir at koşturuyordum ki sormayın.
Türkiye’ye dönmeme yakın, bir kız geldi sınıfa: Ayşe. Zeki, güzel, atak biri.
Yazın bile pardösü giyiyor, başını sadece o güzel yüzünü açıkta bırakacak derecede örtüyordu. Göz kulak olmak için onunla birlikte ABD’ye gelen, ama bundan hiç de hoşnut olmadığı hissi her yerinden akan erkek kardeşi tanışırken elimi bile sıkmadı.
Biz Ayşe ile çok yakın dost olduk ama ikimizin görüntüsü, başkaları için yeni sorular yarattı. Üç dönemdir birlikte okuduğum insanlar bana şunu sormaya başladı: Sen niye örtünmüyorsun?
Kimse Ayşe’ye sormuyordu “Sen niye başını açmıyorsun?” diye.
İşte o günlerde anladım nasıl bir at gözlüğü taktığımı, gerçekten nasıl cahil ve bilmez davrandığımı.

ONLAR ÇOK İYİ GÖRÜYOR

The Independent gazetesinden Pat-rick Cockburn, önceki gün Öbama’nın Türk öğrencilerle yaptığı toplantıyla ilgili olarak muhteşem bir analiz yapıyordu:
“Obama’ya iyi İngilizceleriyle soru soran türbansız, mini etekli öğrenciler, modern Türkiye’de laiklerle dinciler arasındaki dengeye dair yanıltıcı bir izlenim veriyor. Gerçek şu ki kırsal kesimde hatta İstanbul’da bile laiklik geriliyor. Ülkede alkollü içki almak zorlaşıyor. Konuştuğumuz bir uzman, ‘Sosyal açıdan Türkiye artık çok daha İslami bir ülke oldu’ diyor”.
“Bir okul, mini etekli modern kız imajı” bütünün bir parçası da olsa NATO zirvesinde Carla Bruni ile Michelle Obama arasında objektiflere gülümseyen Türkiye’nin first ladysi Hayrünnisa Gül dünyaya karşı eksik parçayı tamamlıyordu.
Bu devirde Türkiye’ye sorulacak soru: “Sen niye başını açmıyorsun?”, değil, “Sen niye başını örtmüyorsundur”.
Cockburn, “Gerçek Türkiye bu değil” derken çok haklıydı ama “Obama gerçek Türkiye’yi görmedi” derken hatalı! Bence dışarıdan bakınca çok daha açık ve net görünüyor. Bazı gerçekleri görmeyen ya da görmek istemeyen bizleriz.