Şu günlerde Türkiye’de milyonların geçim ve hayat kaynağı turizmin mesut geleceğinden bahsetmek zor. Yine de bunu yapmaya çalışacağım.

İki kere “Avrupa’nın en iyi sosyal sorumluluk projesi” seçilmiş, çok ödüllü bir proje var: Gelecek Turizmde. 
Üç farklı yapı Anadolu Efes, TC Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP), ortak yola çıkıyorlar.
‘Sürdürülebilir turizme’ hizmet verecek, bölgede yaşayanlara kültürel ve maddi getirimleri olacak, özellikle kadın emeğini, iş gücünü değerlendirecek farklı projelerinizle başvurunuzu yapıyorsunuz. Her yıl yüzlerce başvuru arasından projeler seçiliyor, bu üç kurum tarafından destekleniyor; projenin takibi asla bırakılmıyor.

HALA SÜRDÜRÜLEBİLİR!

Mesela ben Mardin’deki ‘İpek Yolu Kadın Çevre Kültür ve İşletme Kooperatifi’ni, Nahıl Dükkan’da yapılanları hayranlıkla izlemiştim. Sadece kadın emeğiyle dönen, bölge kadınlarını üretime sokan, para kazandıran, aile ilişkilerini kuvvetlendiren bir ‘sürdürülebilir turizm projesi’. Tabii bu sene Mardin’e giden turistin azalmasıyla onu da sürdürmek zor. İstanbul’daki Nahıl Dükkan’dan el işi hediyelikler, sabunlar almak mesela bir destek yolu.

Bu yıl Adana Saimbeyli ‘Kendi Kelebeğini Keşfet’, Isparta ‘Keçiborlu Lavanta ile Kalkınıyor’ ve Balıkesir Edremit ‘Nar Kadın’ projeleri destekleniyor. İnsan Adana’da kelebek gözlemciliği nasıl oluyor; merak ediyor.

UMUDUNU TAŞTAN ÇIKARMAK

Göbeklitepe sevdasıyla gittiğim Urfa’da hayranlıkla izlediğim projenin adıysa ‘Dünyanın En Eski Tapınağı Göbeklitepe’de Taş İşçiliği’.
Türkiye’nin ilk kadın taş işçilerini yetiştiren proje.
Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası tarafından  ortaklığıyla yürütülen projenin koordinatörü Nihal Dörtkardeş ve Urfa’da herkesin bildiği yöresel lezzetlerin merkezi Cevahir Han’ın etkileyici sahibesi Asuman Yazmacı oluşturmuş projeyi.
Eski Urfa’nın taş evlerinden, taş işçiliğinden esinlenerek…
Tarihçi Cihat Kürkçüoğlu ile Urfa desen ve motiflerini çıkarmışlar. Bu desenler artık tüm yeni binalarda kullanılacak.
Kursun hocası sülalece taş işçiliğinin erbabı olan, alaylı Ali Rıza Cihanbeyli. Başak Kayır, Sevda Alat, Ayten Dürmüş, Türkan Barut, Murat Özben, Feyzullah Yıldırım, Osman Kaba, Mehmet Yaşar, Halit Genç kursiyerler. Hepsi Harran Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi öğrencileri. Bu eğitimin ardından bir atölye açmak planları. Projeyi artık Eyyübiye Belediyesi yürütüyor; taş işçiliği kursu alan kadınlara günde 20 TL veriliyor; ayda 600 TL kazanarak ‘öğreniyorsun’.
Nihal Hanım, “Turist gelsin istiyoruz ama hiçbir turistik eşyamız yok. Millet poşu alıyor, o bile ‘made in India’. Biz modern tasarımlarla geleneksel işleri bir araya getirmek istiyoruz” diyor.

• Bu yazı Nilay Örnek’in Sözcü Gazetesi’ndeki 19 Mart tarihli köşesinde “Gelecek bu tip turizmde” başlığıyla yayımlanmıştır.